Chia tài sản khi ly hôn

Hai vợ chồng trong thời gian chung sống đã cùng nhau tạo dựng được nhiều tài sản. Tuy đóng góp có người nhiều, người ít nhưng phải chia tài sản như thế nào sau ly hôn?

Căn cứ

Luật hôn nhân và gia đình 2014
Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP

Nội dung tư vấn

Trước hết cần làm rõ tài sản chung của vợ chông là gì, bởi chỉ có tài sản chung của vợ chồng sẽ được chia khi ly hôn. Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình có quy định về vấn đề này

Điều 33. Tài sản chung của vợ chồng
1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.
2. Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất, được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, thực hiện nghĩa vụ chung của vợ chồng.
3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.

Chỉ có những tài sản là tài sản chung mới được chia khi ly hôn. Nguyên tắc chia tài sản chung vợ chồng được quy định như sau:

Điều 59. Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn
1. Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo luật định thì việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này.
Trong trường hợp chế độ tài sản của vợ chồng theo thỏa thuận thì việc giải quyết tài sản khi ly hôn được áp dụng theo thỏa thuận đó; nếu thỏa thuận không đầy đủ, rõ ràng thì áp dụng quy định tương ứng tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật này để giải quyết.
2. Tài sản chưng của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
a) Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
b) Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
c) Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
d) Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

Như vậy, việc chia tài sản chung có thể nói rất đơn giản như sau

Ưu tiên chia theo thỏa thuận của vợ chồng
Không có thỏa thuận thì chia theo pháp luật

Việc chia theo pháp luật phụ thuộc vào các yếu tố sau:

Hoàn cảnh sống của vợ và chồng sau khi ly hôn: Ai khó khăn hơn người đó được nhiều hơn
Công sức đống góp tạo lập tài sản: Ai đóng góp nhiều được nhiều hơn
Đảm bảo điều kiện, sản xuất kinh doanh, lao động: Ai đang sử dụng tài sản nào tạo thu nhập được ưu tiên nhận tài sản đó
Lỗi của các bên trong hôn nhân: Ai khiến hôn nhân đổ vỡ người đó nhận ít đi