Có phải bồi thường Bảo hiểm ô tô khi xảy ra tai nạn không?

Thưa luật sư, tôi cho anh A thuê xe 7 chỗ với giá 1.500.000 đ/ngày. Việc thuê xe chỉ thoả thuận bằng miệng về giá cả, thời gian giao xe, thời gian nhận lại xe không có hợp đồng, tôi cũng không đăng ký kinh doanh.

Sau khi thuê xe, anh A điều khiển xe gây tai nạn làm hư hỏng thiệt hại tài sản của tôi là 270.000.000 đ, sau đó bảo hiểm thẩm định xe và bồi thường. Nhưng xảy ra tranh chấp nên tôi khởi kiện ra tòa án. Toà án lại tuyên do Bảo hiểm đã bồi thường, nên anh A không phải chịu trách nhiệm bồi thường cho tôi.

Xin hỏi Luật sư, Toà án giải quyết như vậy đúng hay sai? Bảo hiểm tôi tự bỏ tiền ra đóng nay người khác được hưởng thì theo Luật định quy định như thế nào?

Rất mong được giải đáp, xin chân thành cám ơn.

Luật sư Thuận An tư vấn cho bạn như sau:

Theo thông tin Quý khách cung cấp, mặc dù giữa Quý khách và anh A không lập hợp đồng về việc cho thuê xe nhưng theo quy định tại Điều 119 Bộ luật dân sự năm 2015 thì quan hệ này được coi là một giao dịch dân sự. Giao dịch dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi cụ thể. Do đó, hợp đồng thuê ô tô giữa Quý khách và anh A dù chỉ là thỏa thuận miệng thì vẫn có giá trị pháp lý.

1.1. Điều 472 và Điều 479 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về hợp đồng thuê tài sản như sau:

“Điều 472. Hợp đồng thuê tài sản

Hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn, bên thuê phải trả tiền thuê.“

“Điều 479. Nghĩa vụ bảo quản tài sản thuê

1. Bên thuê phải bảo quản tài sản thuê, phải bảo dưỡng và sửa chữa nhỏ; nếu làm mất, hư hỏng thì phải bồi thường. Bên thuê không chịu trách nhiệm về những hao mòn tự nhiên do sử dụng tài sản thuê.”

Như vậy, khi anh A thuê xe gây tai nạn và gây hư hỏng xe ô tô thuê thì theo Khoản 1 Điều 479 Bộ luật dân sự trích dẫn ở trên anh A có trách nhiệm phải bồi thường hư hỏng cho chủ xe.

1.2. Nguyên tắc bồi thường khi xe cơ giới mua bảo hiểm được quy định tại Điều 14 Nghị định sô 103/2008/NĐ-CP như sau:

“Điều 14. Nguyên tắc bồi thường

1. Khi tai nạn xảy ra, trong phạm vi mức trách nhiệm bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải bồi thường cho chủ xe cơ giới số tiền mà chủ xe cơ giới đã bồi thường hoặc sẽ phải bồi thường cho người bị thiệt hại.

Trường hợp chủ xe cơ giới chết hoặc bị thương tật toàn bộ vĩnh viễn, doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường trực tiếp cho người bị thiệt hại.

2. Trường hợp cần thiết, doanh nghiệp bảo hiểm phải tạm ứng ngay những chi phí cần thiết và hợp lý trong phạm vi trách nhiệm bảo hiểm nhằm khắc phục hậu quả tai nạn.

3. Mức bồi thường bảo hiểm:

a) Mức bồi thường bảo hiểm về người: được xác định dựa trên Bảng quy định trả tiền bồi thường thiệt hại về người theo quy định của Bộ Tài chính;

b) Mức bồi thường thiệt hại về tài sản: được xác định theo thiệt hại thực tế và theo mức độ lỗi của chủ xe cơ giới.

4. Doanh nghiệp bảo hiểm không có trách nhiệm bồi thường phần vượt quá mức trách nhiệm bảo hiểm theo quy định của Bộ Tài chính.

5. Trường hợp chủ xe cơ giới đồng thời tham gia nhiều hợp đồng, bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự cho cùng một xe cơ giới thì số tiền bồi thường chỉ được tính theo hợp đồng bảo hiểm đầu tiên.”

Theo quy định trên thì khi tai nạn xảy ra, trong phạm vi mức trách nhiệm bảo hiểm, doanh nghiệp bảo hiểm phải bồi thường cho chủ xe cơ giới số tiền mà chủ xe cơ giới đã bồi thường hoặc sẽ phải bồi thường cho người bị thiệt hại. Như vậy, chủ xe cơ giới là người đóng bảo hiểm sẽ được doanh nghiệp bảo hiểm bồi thường cho người bị thiệt hại.

Đối với trường hợp này thì do anh A phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị hại nhưng doanh nghiệp bảo hiểm không có nghĩa vụ bồi thường mà đã bồi thường cho người bị thiệt hại nên anh A không phải bồi thường cho người bị thiệt hại nữa.

1.3. Quý khách có thể kháng cáo bản án sơ thẩm trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án để xác định lại trách nhiệm bồi thường nhằm bảo vệ quyền lợi của mình.

Thùy Dung