Tôi có cho người ta vay số tiền mặt hơn 500 triệu đồng để kinh doanh, lãi suất theo thoả thuận . Giấy ghi nợ chỉ ghi ngày tháng và số tiền cho vay, ký tên người vay. Nhưng do làm ăn thua lỗ nên người này không chịu thanh toán lãi cho tôi 4 tháng nay. Nay tôi muốn đòi cả gốc và lãi nhưng họ không chịu thanh toán, lấy lý do là chưa có tiền. Vậy tôi có thể kiện họ vì tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và nếu kiện tôi cần phải có những giấy tờ thủ tục gì? Kính mong quý luật sư trả lời giúp tôi, tôi xin chân thành cảm ơn.
Luật sư Thuận An tư vấn cho bạn như sau:
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”
Theo Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
4. Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:
a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;
b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”
Theo Điều 469 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “1. Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn và không có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại tài sản và bên vay cũng có quyền trả nợ vào bất cứ lúc nào, nhưng phải báo cho nhau biết trước một thời gian hợp lý, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2. Đối với hợp đồng vay không kỳ hạn và có lãi thì bên cho vay có quyền đòi lại tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho bên vay một thời gian hợp lý và được trả lãi đến thời điểm nhận lại tài sản, còn bên vay cũng có quyền trả lại tài sản bất cứ lúc nào và chỉ phải trả lãi cho đến thời điểm trả nợ, nhưng cũng phải báo trước cho bên cho vay một thời gian hợp lý.”
Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn có cho một người vay số tiền mặt hơn 500 triệu đồng để kinh doanh, lãi suất theo thoả thuận . Giấy ghi nợ chỉ ghi ngày tháng và số tiền cho vay, ký tên người vay. Nhưng do làm ăn thua lỗ, chưa phá sản người này đã không chịu thanh toán lãi cho bạn 4 tháng nay. Theo quy định pháp thì người đó sẽ phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán số nợ và tiền lãi theo hợp đồng đã thỏa thuận. Do vậy, trong trường hợp này, nếu bạn muốn đòi lại số tiền cho vay và số tiền lãi thì bạn phải thông báo trước cho họ một thời gian. Nếu sau thời gian bạn thông báo mà người đó không thực hiện thì bạn mới có thể khởi kiện người đó ra Tòa án để yêu cầu được bảo vệ quyền lợi.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự có quy định giá trị tài sản bị chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên được coi là căn cứ để tiến hành truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, trong trường hợp này của bạn, bạn và người đó có hợp đồng vay tài sản, do đó cần phải xác định xem mục đích cho vay được ghi nhận trong giấy vay nợ là gì? Nếu như mục đích sử dụng số tiền vay của người đó không phù hợp với mục đích đã được ghi nhận thì có thể coi đây là một căn cứ để cấu thành hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Tiếp theo cần căn cứ vào việc thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ của họ. Nếu người đó không còn thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ cho bạn và cũng không còn thể hiện ý chí muốn thực hiện hoàn chỉnh nghĩa vụ thanh toán nợ thì đương nhiên đây có thể coi là căn cứ để cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, lúc này bạn có thể tố cáo hành vi của họ đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền để họ điều tra và bảo vệ quyền lợi của bạn.
Thùy Dung